Ewa Stachowska – Prof. dr hab. n. med.

page-template,page-template-full_width,page-template-full_width-php,page,page-id-13952,bridge-core-3.0.1,qodef-qi--no-touch,qi-addons-for-elementor-1.5.1,qode-page-transition-enabled,ajax_fade,page_not_loaded,,qode_grid_1200,side_menu_slide_from_right,qode-content-sidebar-responsive,qode-theme-ver-28.6,qode-theme-bridge,qode_header_in_grid,wpb-js-composer js-comp-ver-6.7.0,vc_responsive,elementor-default,elementor-kit-17645

Ewa Stachowska – Prof. dr hab. n. med.

HISTORIA PANI PROFESOR

Prof. dr hab. n. med. Ewa Stachowska

Prof. dr hab. n. med. Ewa Stachowska – biochemik i specjalista z dziedziny żywienia człowieka.

Kieruje Zakładem Biochemii i Żywienia Człowieka Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Specjalizuje się w dobieraniu sposobu żywienia dla osób z nasilonym procesem miażdżycowym, które przeszły operację przeszczepu nerki oraz badaniami nad wpływem lipidów na proces zapalny. W 2007 roku, obejmując stanowisko kierownika Zakładu Biochemii w nowo powstałej placówce, skierowała swoje zainteresowania w stronę nutrigenomiki, nowej gałęzi nauki, łączącej biologię molekularną i genetykę z nauką o żywności i żywieniu. Posiada unikalną wiedzę dotyczącą wpływu odżywiania na efekty w sporcie. W 2010 roku, w czasie swojego pobytu na Uniwersytecie Navarra w Pamplunie (Hiszpania), nawiązała trwającą do dzisiaj współpracę partnerską z tym renomowanym ośrodkiem uniwersyteckim. Jest autorką kilkudziesięciu prac naukowych, związanych z problematyką żywienia człowieka, opublikowanych w prestiżowych czasopismach brytyjskich i amerykańskich (patrz wybrane artykuły). Za swoje osiągnięcia naukowe została wyróżniona prestiżowymi nagrodami (między innymi Nagrodą Ministra Zdrowia). Jest członkiem komisji Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, pracującego nad tworzeniem nowych ram kształcenia dla studentów dietetyki. Jest badaczem czynnie realizującym pasje naukowe i dydaktyczne. Ich miarą może być ilość pozyskanych grantów w ramach funduszy Unii Europejskiej oraz Narodowego Centrum Nauki. Jest jednym z nielicznych w Polsce specjalistów z dziedziny nutrigenomiki i nutrigenetyki – dziedzin nauki związanych z procesem indywidualizacji żywienia człowieka do jego predyspozycji genetycznych. Wspólnie z zespołem oferuje swoim pacjentom porady i konsultacje dietetyczne, oparte na najaktualniejszej wiedzy z dziedziny nutrigenetyki i nutrigenomiki, dającej znakomite efekty zarówno w żywieniu w sporcie, jak i w żywieniu klinicznym. Jako naukowiec, współpracuje z ośrodkami badawczymi w kraju i za granicą. Korzysta z najnowszych osiągnięć wiedzy, do rozwoju której sama wydatnie się przyczynia. Na wniosek Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski postanowieniem z dnia 7 stycznia 2014 roku nadał Ewie Stachowskiej tytuł profesora nauk medycznych.

Wykształcenie i działalność naukowa

Prof. Ewa Stachowska skończyła studia na Wydziale Biologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ze specjalizacją biologia molekularna/bioenergetyka. W latach 1986-1989 odbyła staże naukowe, poświęcone badaniu roślinnych małych jądrowych RNA w Zakładzie Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu. Od października 1989 związała się z ówczesną Akademia Medyczną w Szczecinie, w której obroniła pracę doktorską (w 1995 r.) oraz uzyskała stopień doktora habilitowanego. W roku 1997 odbyła studia podyplomowe z zakresu technologii żywności i żywienia człowieka na Akademii Rolniczej w Szczecinie. Jej praca naukowa skoncentrowała się w tym okresie na badaniu metabolizmu lipidów – głównie kwasów tłuszczowych pochodzących z żywności – w organizmie człowieka. Jako pierwsza na świecie wykazała (wraz z współpracownikami z Zakładu Biochemii oraz Kliniki Chirurgii Naczyniowej), że izomery trans kwasów tłuszczowych mogą być akumulowane w ludzkich blaszkach miażdżycowych. To zjawisko może prowadzić do lokalnego zaburzenia aktywności enzymów syntetyzujących eikozanoidy, co z kolei może mieć dalszy negatywny wpływ na przebieg procesu miażdżycowego. Innym kierunkiem badań była próba opracowania skutecznej i przystępnej cenowo diety przeciwmiażdżycowej dla pacjentów po przeszczepach nerki. W latach 2003-2004 prof. dr hab. Ewa Stachowska opracowała polski wariant diety typu śródziemnomorskiego, który z powodzeniem zastosowała u pacjentów po przeszczepie nerki. Wyniki przeprowadzonych badań zostały opublikowane w czasopismach zagranicznych i polskich. Ów wariant diety śródziemnomorskiej polegał na zastosowaniu w jadłospisie pacjentów lokalnych produktów bogatych w węglowodany o niskim indeksie glikemicznym, kardioprotekcyjnych kwasów tłuszczowych oraz lokalnych produktów o dużym potencjale antyoksydacyjnym. U pacjentów obserwowano znamienną redukcję tkanki tłuszczowej, poprawę parametrów lipidowych osocza (redukcję cholesterolu LDL i trójacylogliceroli bez redukcji stężenia cholesterolu HDL), poprawę statusu antyoksydacyjnego w organizmie, redukcję procesów zapalnych (wyrażoną spadkiem ilości reakcji wolnorodnikowych). W latach 2002-2005 prof. dr hab. Ewa Stachowska kierowała projektem badawczym MNiSW zatytułowanym „Wpływ izomerów trans kwasów tłuszczowych na syntezę pochodnych kwasu arachidonowego przez makrofagi”. W badaniach, które prowadzone były na makrofagach – komórkach kluczowych dla rozwoju miażdżycy, wykazano, że sprzęgnięte dieny kwasu linolowego CLA mają właściwości jednocześnie pro, jak i przeciwmiażdżycowe. Badania z tego obszaru poszerzono o prace związane ze poznaniem mechanizmu przekazywania sygnału przez błonę makrofagu do wnętrza komórki (sygnaling komórkowy), statusu antyoksydacyjnego oraz ekspresji białek powierzchniowych w makrofagach hodowanych z dodatkiem izomerów CLA. Wyniki wszystkich prac dotyczących CLA zostały przedstawione w dziewięciu artykułach zagranicznych i jednym artykule polskim. W roku 2011 zostały opublikowane prace poświęcone niealkoholowemu i alkoholowemu stłuszczeniu wątroby (NAFLD). W tych pracach wykazano, że u pacjentów z alkoholowym stłuszczeniem wątroby (ALD) dochodzi do nadaktywacji lipoksygenaz – enzymów odpowiedzialnych zarówno za stymulację procesu włóknienia, jak i zapalenia wątroby. W osoczu pacjentów z ALD notowano bardzo wysokie stężenia produktów utleniania kwasów arachidonowego i linolowego przez lipoksygenazy (5 HETE, 12 HETE, 15 HETE). Stężenia tych metabolitów były znamiennie wyższe niż z osoczu pacjentów z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby. W osoczu pacjentów z ALD zanotowano także bardzo wysokie stężenia produktów nieenzymatycznego utleniania kwasu linolowego (9-13 HODE).Te wyniki zostały opublikowane w jednej pracy zagranicznej oraz jednej polskiej. W latach 2011-2014 Ewa Stachowska kierowała dwoma grantami naukowymi. Pierwszy z nich, zatytułowany: „Nutrigenomika, jako narzędzie służące do opracowania strategii żywienia osób z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby”, dotyczył badania polimorfizmów diety i redukcji stłuszczenia wątroby. Wyniki tego grantu są podstawą zgłoszenia patentowego oraz są wykorzystane do tworzenia publikacji. Ukończony w czerwcu tego roku grant służy do pomocy w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, w grupie byłych sportowców, a jego wyniki są w trakcie publikacji. Dorobek naukowy prof. dr hab. Ewy Stachowskiej obejmuje przeszło 75 publikacji, przedstawionych w większości recenzowanych czasopism zagranicznych. Prof. dr hab. Ewa Stachowska jest czynnym nauczycielem akademickim, zaangażowanym w nauczanie studentów dietetyki na Pomorskim Uniwersytecie Medycznym. Jest promotorem wielu prac magisterskich i doktorskich. Dalsza edukacja, szkolenia i specjalizacje:
1995 – Studia podyplomowe z zakresu Technologii Żywności i Żywienia Człowieka; Akademia Rolnicza, Szczecin.
2002 (listopad-grudzień) – Kurs doskonalenia technik chromatograficznych/chromatografia gazowa; Pomorska Akademia Medyczna, Szczecin.
2004 (czerwiec) – Kurs hodowli tkankowych; Zakład Transplantologii, Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
2005 (czerwiec) – Letnia Szkoła Komórek Macierzystych; Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński, Kraków. 2006 (styczeń) – Kurs doskonalenia technik rozdziału białek Western blot; Pomorska Akademia Medyczna, Szczecin.
2009 (marzec) – Kurs/konferencja: Diagnostyka w profilaktyce i leczeniu chorób układu pokarmowego; Poznań. 2010 (lipiec) – Wizyta studyjna na Uniwersytecie Navarra, Hiszpania.
2011 (styczeń) – Rola badacza w badaniu klinicznym; Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin.
2011 (styczeń) – Praktyczne aspekty monitorowania badań, szkolenie; Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin.
2010 (grudzień) – 2011 (marzec) – Chromatografia gazowa, spektrometria mas, szkolenie; Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin.
2011 (czerwiec) – Chromatografia cieczowa, szkolenie; Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin.
2012 (luty) – Obliczenia statystyczne wykorzystywane w dietetyce; Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin.
2012 (sierpień ) – Kurs z cylku Summer School – Global Health and Individualized Nutrition – San Sebastian pod auspicjami Univerytetu w Nawarra, Hiszpania.
2012 (listopad) – Żywienie w chorobach nerek, szkolenie; Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin.
2012 (grudzień) – Wizyta studyjna w Strydehlyde University, Glasgow, Szkocja.
2013 (sierpień ) – Kurs z cylku Summer School – Global Health and Individualized Nutrition – San Sebastian pod auspicjami Univerytetu w Nawarra, Hiszpania.
2013 (grudzień) – Żywienie w rzadkich chorobach metabolicznych; Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin.
2014 (maj) – Kurs Functional Biochemistry; Pomorski Uniwersytet Medyczny, Szczecin.
2014 (wrzesień) – Żywienie w sporcie, wizyta studyjna naukowców z Uniwersytetów w Melbourne, Australia i Navarra, Hiszpania.

Prof. dr hab. Ewa Stachowska jest recenzentem w czasopismach naukowych: „Lipids”, „European Journal of Nutrition”, „Nutrition”.

Dorobek naukowy

Poniżej: część dorobku naukowego – publikacje zamieszczone w czasopismach z Listy Filadelfijskiej. Lista obejmuje czasopisma zweryfikowane, ocenione i stale aktualizowane przez Institute for Scientific Information z USA. Jest on bardzo wysoko cenioną instytucją w świecie, jego indeksy cytowań – tzw. Impact factor – są podstawą oceny dorobku naukowców oraz uczelni:

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26745555