28 gru Prewencja – modne słowo
Jako żywieniowcy nie jesteśmy zaskoczeni faktem, że tak dużo osób choruje na tzw. choroby cywilizacyjne (np. otyłość, cukrzyca typu II, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze), u podstawy których leży nieprawidłowe odżywianie.
Analizując sposób żywienia tych osób przekonujemy się, że do wielu zachrowań doszło na własne życzenie, wskutek prowadzenia nieodpowiedniego trybu życia przez cały okres jego trwania. Zadaniem dietetyka jest wskazanie pacjentom możliwości zmiany nawyków żywieniowych oraz zaproponowanie takich rozwiązań, które pozwolą zniwelować ryzyko rozwoju chorób żywieniowo zależnych. Należy do nich większość chorób cywilizacyjnych z miażdżycą, otyłością i chorobami nowotworowymi włącznie. Dobierając dietę indywidualnie, z uwzględnieniem wszystkich preferencji i cech pacjenta, ale w oparciu o wytyczne zaakceptowane przez medyczne standardy postępowania dietetycznego, jesteśmy w stanie odsunąć w czasie albo zniwelować skutki choroby. Jest to szczególnie istotne w przypadku chorób, które rozwijają się dyskretnie, bez wyraźnych objawów. Należy dobitnie podkreślić, że nie ma nigdy pewności co do tego, czy osoba zachoruje, czy uniknie choroby. Możemy jedynie mówić o znacznie zwiększonym ryzyku w tym konkretnym przypadku. Zawsze były i będą takie osoby, które odbiegają od typowego schematu. Przykładem są Ci, którzy prowadząc bardzo niezdrowy tryb życia (nadużywający alkoholu, palący tytoń, otyli i unikający aktywności ruchowej), dożywali sędziwego wieku. Osobą taką był m.in. dwukrotny premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill, który w bardzo dobrej kondycji dożył 90 lat. Znane są również przypadki z przeciwległego bieguna, gdy osoba w młodym lub średnim wieku, prowadząc wzorowy z punktu widzenia medycznego styl życia, zapadała na jedną z licznych chorób cywilizacyjnych. Właśnie dlatego warto „poznać” swoje geny i dowiedzieć się jak zindywidualizować swój sposób odżywiania, aby zminimalizować ryzyko zachorowania. Dzisiaj, dzięki postępowi w diagnostyce genetycznej, jest to realne i możliwe. Tego typu badania szczególnie wskazane są osobom wywodzącym się z rodzin, w których występowały takie choroby jak: otyłość, choroba niedokrwienna serca, miażdżyca, hipercholesterolemia, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu II i choroby nowotworowe. Nowoczesna dietetyka molekularna jest dzisiaj w stanie wnieść do zaleceń dotyczących stylu życia bezcenne informacje, pozwalające zapobiegać przyszłym problemom zdrowotnym, a osobom chorym złagodzić ich obecne dolegliwości lub całkowicie uwolnić się od nich.
Fot. By Mark Miller (Own work) [CC-BY-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0)], via Wikimedia Commons