28 lis Krótkotrwałe głodzenie przed chemioterapią – nowa moda czy istotny krok w terapii?
Badania pilotażowe ( na zwierzętach, liniach komórkowych) pokazywały, że krótkoterminowy post (STF) chroni zdrowe komórki przed niekorzystnymi skutkami ubocznymi chemioterapii jednocześnie zwiększając podatność komórek nowotworowych na działanie chemioterapeutyku. Oczywiście, od badań podstawowych do klinicznych droga bardzo daleka jednak wyniki pilotaży były na tyle obiecujące, że STF właczono do badań z udziałem pacjentów.
STF wpływa pozytywnie na funkcjonowanie szlaków metabolicznych poprawiając odpowiedź komórek na destruktywne działanie wolnych rodników, nasila autofagię (usuwanie nieprawidłowych struktur) i zmniejsza wydzielanie anabolicznego IGF-1. Głód wpływa także pozytywnie na szlaki np. mTOR, przyczyniając się do obniżenia tempa wzrostu i proliferacji komórek.
Chemioterapia jest podstawą metodą leczenie nowotworów złośliwych, jednak ogromnym ograniczeniem tej metody jest jej toksyczność. Wykazano, że efekty poszczenia zmieniają „podatność” na chemioterapię w zależności od tego czy mamy do czynienia z komórkami „normalnymi” czy rakowymi.
To zjawisko nosi nazwę różnicy odporności na stres (DSR).
Poszczenie wydaje się ochraniać zdrowe komórki, podczas chemioterapii. Dodatkowo w zdrowych (nie zmienionych nowotworowo) komórkach krótkotrwały post wpływa pozytywnie na ekspresję genów biorących udział w naprawie DNA.
Brzmi bardzo interesująco ale z drugiej strony wiadomo, że utrata masy ciała u osoby chorej wpływa negatywnie na rokowanie powodzenia leczenia choroby. Wobec tego pytanie brzmi czy można zastosować krótkotrwały post (STF), jako krok potencjalne wspierający leczenie pacjenta podczas chemioterapii ? Co mówią wyniki badan? W opublikowanym niedawno badaniach przedstawiono badania wpływu poszczenia (podczas chemioterpii) na parametry jakości życia. W badaniach skoncentrowano się na redukcji uczucia zmęczenia wywołanego terapią.
Jak wyglądały badania?
Pacjentki z rakiem piersi i jajnika o prawidłowej masie ciała BMI > 19 kg/m2 randomowo włączono do 2 grup – grupy A gdzie pacjentkom ordynowano post w pierwszej połowie chemioterapii, a następnie wprowadzono dietę normokaloryczną, śródziemnomorską i grupy B gdzie post włączono w drugiej części chemioterapii . W pierwszej pacjentki dostawały dietę śródziemnomorską. W obydwu grupach post rozpoczęto na 36 godzin przed chemioteriapią i kończono po 24 godzinach po chemioterapii (60 godzinny okres postu).
Uzyskano bardzo dobre wyniki – pacjentki w obydwu grupach na ogół dobrze znosiły poszczenie i co najważniejsze post wpłynął pozytywnie redukując uczucie zmęczenia .
Jak wyglądała procedura poszczenia?
Podczas postu uczestniczki piły mając dostęp do nieograniczonej ilość wody, herbaty ziołowej, soku warzywnego w ilości 1 x 200 cl oraz bulionu warzywnego Maksymalna całkowita ilość dziennej energii wyniosła 350 kcal.
Jakie konkluzje?
Postawa wobec postu u pacjentów chorych na raka powinna być bardzo ostrożna, ze względu na niedożywienia / sarkopenii. To, czy wyniki otrzymane przez post w modelu komórkowym i zwierzęcym mogą być przeniesione na pacjentów chorych na raka, jest nadal do ustalenia. W chwili obecnej wymagane są dalsze badania przedkliniczne w celu ustalenia, w jakich nowotworach, na którym etapie, i w jakich kombinacjach poszczenie, może okazać się skuteczne.
Autor wpisu Ewa Stachowska
Bauersfeld et al. BMC Cancer (2018) 18:476 https://doi.org/10.1186/s12885-018-4353-2
Caccialanza et al. BMC Cancer (2018) 18:337
https://doi.org/10.1186/s12885-018-4245-5
Photo :DasWortgewand
https://pixabay.com/pl/users/DasWortgewand-8385/