29 lis Jak żywić osoby z zburzeniami nastroju?
Pomimo znacznych postępów w leczeniu zaburzeń nastroju nadal duży odsetek chorych nie uzyskuje poprawy podczas leczenia. Te osoby wymagają od naukowców i lekarzy podjęcia szybkich działań zmierzających do opracowywania skutecznych terapii. Choć nadal jest to pieśń przyszłości wydaje się, że dieta polegająca na znacznym zwiększeniu zawartości tłuszczu może być w tej terapii bardzo pomocna.
Zaburzenia nastroju są powszechną i często występującą grupą przewlekłych chorób psychicznych. Pomimo znaczącego postępu w leczeniu, zaburzenia nastroju nadal są jednym z największych wyzwań medycznych. Szacuje się, że silne zaburzenia depresyjne (MDD) mogą dotykać od 3 do 17% wszystkich dorosłych, a zaburzenie dwubiegunowe (BD) od 1 do 3% populacji ogólnej
Zaburzenia nastroju mają bardzo różnorodne podłoże, dlatego obserwuje się tak duże różnice w przebiegu i leczeniu chorób. Niestety około jedna trzecia pacjentów z MDD charakteryzujące się odpornością na leczenie.
Często terapia pacjentów nie przynosi spodziewanych efektów.
Taką nowatorską interwencją jest celowana probiotykoterapia ( o czym pisałam we wcześniejszych wpisach) oraz dieta. Jedną z diet, pomocnych w leczeniu przeciwdrgawkowym jest dieta ketogeniczna (KD) czyli dieta niskowęglowodanowa i wysokotłuszczowa. Uwaga badaczy skupia się na możliwości wykorzystania tych walorów KD u osób z zaburzeniami nastroju i zaburzeniami psychicznymi .
Dieta ketogeniczna wywiera głęboki wpływ na ścieżki metaboliczne związane z powstawaniem zaburzeń nastroju, w tym na transmisję glutaminianu / GABA, na zawartość monoamin, funkcje mitochondrialne, procesy biogenezy, procesy troficzne w mózgu, nasilenie stresu oksydacyjnego i stanu zapalnego oraz na metabolizm insuliny.
W badaniach przedklinicznych, opisach przypadków wykazano antydepresyjne i stabilizujące nastrój działanie KD. To bardzo dobra widomość ale …do tej pory nie przeprowadzono żadnych badań klinicznych nad depresją lub zaburzeniem dwubiegunowym z wykorzystaniem KD. Ze względu na potencjalne właściwości plejotropowe, KD należy uznać za obiecującą w terapii zaburzeń nastroju, zwłaszcza u osób opornych na leczenie.
Dlaczego dieta ketogeniczna może „zadziałać” w terapii zaburzeń nastroju
We wcześniejszych badaniach odnotowano poprawę nastroju po bardzo zróżnicowanych interwencjach dietetycznych. Wspólnym mianownikiem skutecznych diet wdaje się być utrata masy ciała badanych . Dlatego wiele różnych diet prowadzących po redukcji masy ciała, pozytywnie oddziaływało na zmiany nastroju. Zaliczyć do nich możemy: przerywany post , dietę śródziemnomorską i czasowe ograniczenie podaży kalorii oraz dietę ketogeniczną (która jest dietę niskowęglowodanową o odpowiednio o wysokiej zawartości tłuszczu).
KD wymusza na organizmie „przestawienie” się na większe zużycie ciał ketonowych (zamiast glukozy) jako głównego „paliwa” (źródła energii). Ciała ketonowe powstają z tłuszczy w warunkach niedoboru węglowodanów. Narządem, który musi „poradzić sobie” szybko z niedoborem węglowodanów jest mózg. Problem w tym że mózg „lubi” węglowodany i dosyć niechętnie pozwala na ograniczanie ich dostępności . Jednak po wprowadzeniu głodówki czy KD, mózg „przymuszony” do spalana powstających z tłuszczu ciał ketonowych zaczyna je skwarpliwie wykorzystywać. I czyni to bardzo chętnie
Dlatego KD została rekomendowana przez niektórych badaczy jako skuteczna w terapii chorób neuropsychiatrycznych opornych na leczenie w tym: epilepsji ( już w latach w latach 20 XX w) , mitochondriopatiach , naprzemiennej hemiplegii dziecięcej (AHC), zaburzeniach spektrum autyzmu (ASD).
Dlaczego KD może poprawiać nastrój?
Mechanizmów jest parę :
1. zmiana wydzielania neuroprzekaźników: dopaminy, noradrenaliny oraz
serotoniny – zaobserwowano wywołane dietą zmiany zawartości kwasu homowanianowego (HVA) i kwasu 5-hydroksyindolooctowego (5-HIAA), co sugeruje, że KD jest związana ze zmianą modulacji dopaminergicznej i serotonergicznej.
2. zmiany w wydzielaniu GABA i glutaminianu . GABA jest produktem pośrednim w cyklu Krebsa, jego synteza z glutaminianu wymaga aktywności enzymu – dekarboksylazy glutaminianowej. KD jest dobrze znanym inhibitorem dekarboksylazy glutaminianowej. Wykazano, że KD zmniejsza aktywność dekarbokylazy redukując zawartość GABA i w ten sposób przyczyniając się przypuszczalnie do ograniczenia napadów drgawek . Stężenie glutaminianu jest również zmienione w niektórych zaburzeniach psychicznych
3. Co ciekawe, mechanizmy działania KD wydają się wykraczać daleko poza regulację syntezy neuroprzekaźników. Dane z badań na zwierzętach wskazują, że KD wiąże się z ze zwiększeniem gęstości naczyń krwionośnych w barierze krew-mózg ( co zwiększyłby 40-krotnie „strumień „ ciał ketonowych odżywiających mózg) .
Czyli wydaje się ze KD może być elementem terapii osób chorych.
Reasumując badacze podkreślają że KD może „działać” ponieważ:
poprawia BMI , zmniejsza insulinoporność
poprawia funkcjonowanie mózgu
Przyszłość DK w terapii
Autorzy pracy konkludują że dieta ketogeniczna jest bezpieczną , stosunkowo niedrogą interwencją o wielorakim znaczeniu z dobrze określonymi dobroczynnymi efektami układowymi. DK ma działanie neurotroficzne, właściwości przeciwutleniające, neuroprotekcyjne i przeciwzapalne dla ośrodkowego układu nerwowego .
Jednak by móc DK rekomendować wyniki muszą być uzupełnione o badania metabolizmu mózgu, szczególnie a aspekcie metabolizmu mitochondrialnego i plastyczności synaptycznej.
autor wpisu Ewa Stachowska
źródło: Brietzke E, Mansur RB, Subramaniapillai M, Martinez VB, Vinberg M, Gonzalez-Pinto A, Rosenblat JD, Ho R, McIntyre RS, ´ KETOGENIC DIET AS A METABOLIC THERAPY FOR MOOD DISORDERS: EVIDENCE AND DEVELOPMENTS, Neuroscience and Biobehavioral Reviews (2018), https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2018.07.020
Photo by David Tran on Unsplash