Dietetyk Szczecin - Dietetica - Move Your Genes

29 lis Dieta w chorobie Parkinsona

Posted at 20:56h in spytaj profesora by prof. Ewa Stachowska

W tym wpisie dowiesz się jaką rolę odgrywa żywienie gra w przyspieszaniu lub spowalnianiu choroby Parkinsona ( PD) oraz poznasz składniki zawarte w produktach spożywczych o charakterze ochronnym ( neuroprotekcyjnym), a także te które mogą działać destrukycjnie (neurodegeneracyjnie).

Jak uniknąć choroby Parkinsona

Rosnąca liczba dowodów naukowych pokazuje, że odżywianie może grać w profilaktyce i terapii choroby Parkinsna (PD). Są składniki żywności, które jedzone latami, mogą przyczynić się do rozwoju choroby ( oczywiście wraz z czynnikami genetycznymi predysponującymi do choroby) a są tez takie, które chorobę hamują. Dietą z wyboru dla osób zagrożonych i chorujących na choroby otępienne jest dieta przeciwzapalna, która dodatkowo zawiera składniki niezbędne dla ograniczenia procesu starzenia mózgu, oraz redukująca ryzyko nadciśnienia tętniczego. Jest to dieta MIND – ale uwzględniająca specyfikę osoby chorującej na PD – czyli leki których przyjmowanie musi być rozdzielone czasowo od produktów zawierających białko, czy zaparcia – towarzyszące tej chorobie.

Jak zapobiegać chorobie Parkinsona

Oczywiście skupimy się wyłącznie na diecie i zapobieganiu poprzez ograniczeniu tych składników które były zbadanie przez naukowców i mogą przyczyniać się do powstawania i rozwoju choroby.

Produkty o działaniu degeneracyjnym ( neurodegeneracyjnym)

1.Mleko

Przyjrzyjmy się tym, które chronią mózg czyli działają nieuroprotekcyjnie

1.Kwasy omega -3

2.Warzywa (szczególnie zielonolistne)

3.Owoce (szczególnie jagodowe)

4.Karotenoidy

5.Gensteina

6.Kawa

7.Herbata

8.Resweratrol

Produkty o działaniu spornym, których rola musi być lepiej zbadana – mogą mieć zarówno działanie ochronne jak i działanie niekorzystne. Trzeba rozsądnie kontrolować ich ilość w diecie

1.Kwasy tłuszczowe – nasycone, jednonienasycone i wielonienasycone

2.Witaminy C,E,D

3.Ryboflawina

4.Węglowodany

5.Mięso

Jak uniknąć choroby Parkinsona? Przyjrzyjmy się produktom które mają zdaniem wielu badaczy

działanie niekorzystne

Spożycie produktów mlecznych i mleka może zwiększać ryzyko PD szczególnie u mężczyzn – niezależnie od spożycia wapnia. Podobne niekorzystne wyniki ( wykazujące związek między rozwojem PD a zachorowaniem) wykazano również w grupie kobiet (Saaksjarvi i inni,2013).

Co ciekawe choć mleko jest kojarzone ze wzrostem ryzyka PD to nie dotyczy produktów mlecznych! W rzeczywistości odnotowano silny związek wzrostu ryzyka choroby ze spożyciem mleka, ale nie sera lub jogurtu (Kyrozis et al., 2013).

Mechanizm negatywnego działania mleka na ryzyko PD może polegać na obecności w mleku neurotoksyn dopaminergicznych, w tym pestycydów i polichlorowanych bifenyli (Chen i in., 2002) oraz wpływie mleka na zawartość kwasu moczowego w surowicy (poziom moczanu w surowicy i kwas moczowy jest odwrotnie skorelowany z ryzykiem PD )

Składniki które zmniejszają ryzyko PD

Fitozwiązki z warzyw i owoców

Korzyści zdrowotne związane ze spożyciem fitozwiązków obecnych w owocach i warzywach są niewątpliwe. Te składniki związane są nie tylko ze zmniejszeniem ryzyka choroby ale w ogóle z opóźnieniem starzenia się.

Szczególnie ważne są zielone warzywa liściaste, których powinno się jeść 6 porcji dziennie. Polecane są jarmuż, szpinak,brukselka, brokuły,kapusta. Inne warzywa mają układać się w całą paletę barw. Od zieleni po głęboką czerwień.

Z naukowego punktu widzenia cennymi warzywami z dużym działeniem ochronnym są warzywa krzyżowe takie jak kalafior, kapusta i brokuły. To grupa warzyw bogatych w antyoksydanty o silnym działaniu neuroprotekcyjnym takie jak sulforafan i erucyna.

3 porcje dziennie owoców – szczególnie polecane owoce jagodowe. Te zjadamy minimum 2 razy w tygodniu.

Dieta MIND jest bogata we wszystkie wymagane w protekcji PD składniki – czyli warzywa i owoce bogatych w witaminy A, B (ryboflawiny), C i E oraz karotenoidy. Te ostanie (karotenoidy) są szczególnie wymagane w diecie osób w PD. Badania epidemiologiczne wykazały spadek ryzyka PD u osób, które spożywają żywność zawierającą karotenoidy i β-karoten. Karotenoidy mają właściwości przeciwutleniające; chroniąc lipidy w wyniku oddziaływania utleniania i uwięzienia wolnych rodników

Gdzie znajdziemy karotenoidy- wszystkie warzywa i owoce o pomarańczowym i czerwonym kolorze.

Jaki skład powinny mieć posiłki w diecie śródziemnomorskiej?

W codziennej diecie muszą się znaleźć:

a) produkty zbożowe takie jak chleb pełnoziarnisty, makaron, kuskus i inne nierafinowane ziarna, które są bogate w błonnik;

b) owoce i warzywa o różnych kolorach i teksturach, które są bogate w mikroelementy, włókno i cząstki fitochemiczne;

c)produkty mleczne, najlepiej jogurt niskotłuszczowy, ser, lub inne fermentowane produkty mleczarskie, które są zalecane z umiarem jako cenne źródło wapnia;

d) tłuszcze z których podstawowym tłuszczem jest oliwa z oliwek uzupełniona o oliwki, orzechy i nasiona;

e) woda w ilości 1,5-2,0 L/dzień (lub ~8 szklanek), wino i inne sfermentowane napoje alkoholowe są na ogół dozwolone z umiarem do spożywania z posiłkami;

f) ryby, białe mięso i jaja są głównymi źródłami białka w diecie; mięso czerwone i przetworzone jest spożywane rzadziej i w mniejszych porcjach. Preferowanym źródłem białka roślinnego są również rośliny strączkowe.

g) inne składniki antyzapalne w diecie śródziemnomorskiej są zawarte w orzechach laskowych, orzechach pistacjowych, cebuli, ostrej papryce, rozmarynie, lukrecji, oregano, jabłkach „Melannurca”.

W tym planie żywienia należy uwzględnić redukcję spożycia prozapalnych składników pokarmowych takich jak izomery trans kwasów tłuszczowych ( obecnych tłuszczach uwodorowanych np. twardych margarynach, pieczywie cukierniczym, polewach cukierniczych ), nasycone kwasy tłuszczowe ( czerwone mięso czy cukry proste (szczególnie fruktoza, odgrywająca kluczową rolę w nasileniu syntezy tłuszczu wewnątrzwątrobowego i nasileniu insulinooporności

Ryboflawina jest integralnym składnikiem koenzymów flawonoidowych biorących udział w reakcjach oksydacyjno-redukcyjnych. Badania nie są jednoznaczne choć w 2003 roku zaobserwowano poprawę sprawności ruchowej u pacjentów w których diecie wyeliminowano mięso czerwone i wprowadzono codzienną suplementację ryboflawiną przez 6 miesięcy (Coimbra i Junqueira, 2003 r.)

Wykazano również że spożycie roślin o dużej zawartości tej witaminy – pomidorów, ziemniaki i papryki , było związane ze zmniejszonym ryzykiem PD u mężczyzn i kobiet

Jakie gatunki mięsa?

Przeważają małe, tłuste ryby. Można ich zjadać do 5-6 porcji tygodniowo ( małe rybki mniej kumulują metale ciężkie), po nich drób ( nie więcej niż 4 porcje tygodniowo), natomiast czerwone mięso należy zjadać w ilości mniejszej niż 2 razy w tygodniu. Docelowo nawet do 4 porcji miesięcznie

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe Omega-3 (PUFA) wydają się być neuroprotekcyjne w przypadku kilku chorób neurodegeneracyjnych. Suplementacja omega-3 PUFA u pacjentów z PD zmniejszyła stany depresyjne. Na szczególną rolę zasługują, pochodzące z oleju rybnego oraz alg, wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 PUFA . Są mocne dowody epidemiologiczne wskazujące, że osoby stosujące dietę bogatą w ryby mają niższe wskaźniki depresji, niż osoby jedzące ryby sporadycznie. Hibbeln był jednym z pierwszych badaczy, który wykazał znaczenie kwasów omega-3 PUFA dla zdrowia psychicznego – w badaniach jego zespołu wykazano istnienie ujemnej korelacji między spożyciem tłustych ryb a występowaniem depresji.

Print page