28 gru Czy osoby z Hashimoto powinny jeść gluten?
Zawartość glutenu w żywności systematycznie wzrasta. Jeszcze w 2013 produkcja pszenicy na świecie sięgała 711 mln m3 a 2017 roku poszybowała do 750 mln m3. Gluten jest też głównym i cały czas rosnącym dostatkiem do żywności – w ciągu ostatnich 30 lat zawartość glutenu w diecie wzrosła o 1,8%.
Od 1955 roku wzrost zawartości glutenu w pieczywie jest 5 krotny! Co ciekawe między 1974 a 1989 roku w USA zanotowano 5 krotny wzrost wykrywalności celiakii.
Czy jest wobec tego jakikolwiek związek między jedzeniem glutenu a Hashimoto?
Tak jak obiecałam, w dzisiejszym wpisie przedstawię stanowisko polskiej grupy ekspertów Sekcji Dietetyki Medycznej Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu (POLSPEN) w sprawie diety bezglutenowej w Hashimoto.
Opublikowane jakiś czas temu, mam wrażenie że nie dotarły do większej grupy osób. A szkoda, bo eksperci zrobili solidny przegląd literatury naukowej by na jej podstawie dać zalecenia (z punktu widzenia aktualnej wiedzy medycznej). No więc przechodząc do rzeczy czy należy wykluczać gluten u osób z Hashimoto? Tak czy nie?
Otóż odpowiedz brzmi- nie.
Przynajmniej nie „w ciemno” bez zrobienia wcześniejszych badań w kierunku celiakii lub alergii na pszenicę. Bo dieta bezglutenowa powinna być wdrażana tylko wtedy gdy mamy ku temu powód. A tym powodem są wykryte:
1.Celiakia czyli choroba trzewna – na szczęście stosunkowo rzadka w populacji choroba genetyczna ( ma ją 1-2 % osób dorosłych) zmuszająca chorego do ścisłego przestrzegania diety bg.
2.Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten i pszenicę (NCGS) – choroba bardzo trudna do zdiagnozowania i ..znacznie bardziej rozpowszechniona ( ma ją nawet do 30 % populacji)
3. Alergia na pszenicę.
Czy każda osoba z Hashimoto na celiakię?
Jeśli gluten jest główną przyczyną chorób autoimmunologicznych to Hashiomoto ( czy inne schorzenia autoimmnologiczne) powinny być częstsze w grupie osób z celiakią. I okazuje się że to PRAWDA!
Pacjenci z celiakią mają nasilone ryzyko rozwoju chorób tarczycy i co warto podkreślić względnie dużo osób z Hashimoto ( i innymi chorobami autoimmunologicznymi np. chorobą Gravesa Basedova, cukrzycą typu I) choruje na celiakię.
Ile osób z Hashimoto ma celiakię?
Zgodnie z raportem nawet 9 % osób z Hashimoto ma celiakię! Warto o tym pamiętać i przy pierwszej wizycie kierować pacjenta do lekarza celem zrobienia badań w kierunku potwierdzenia celiakii. Diagnostyka celiakii jest prosta ! To badanie serologiczne przeciwciał skierowanych przeciwko „jelitowej” tTG typu 2 (anty-tTG2) w klasie IgA łącznie z całkowitym pomiarem IgA. Jeśli wyniki wyjdą dodatnie zalecane jest badanie genetyczne ( allel DQ2/8) i badanie kosmków jelitowych)
Pamiętajmy, że to należy zrobić na pierwszej wizycie bo wdrożenie diety bg bez uprzednich badań serologicznych spowoduje niemożność przeprowadzenia przez dłuższy czas skutecznej diagnostyki celiakii.
Co z nieceliakalną nadwrażliwością na gluten?
Oczywiście od razu mamy poważny problem – z diagnostyką NCGS. Jest ona bardzo skomplikowana. Dość, że rzetelny proces diagnostyczny wymaga wprowadzenia diety bg na okres wielu tygodni i stosowania zestawów kapsułek zawierających gluten lub placebo. Czyli musi pracować ramię w ramię rzetelny pacjent i lekarz. Co jest praktycznie niewykonalne i te algorytmy diagnostyczne NCGS nie przyjęły się w rutynowej diagnostyce. Trochę może pomóc fakt, że osoby z NCGS często są nosicielami allelu genu DQ2 lub DQ8. A około 50% osób z NCGS ma podwyższone miano przeciwciał przeciwko starej gliadynie w klasie IgG. Dlaczego tak dużo piszę o NCGS ? Przez to ze diagnostyka jest tak diablo trudna możemy „gubić „osoby które mają schorzenie autoimmunizacyjne ( w tym Hashimoto) a którym trudno będzie zdiagnozować że przyczyną problemu może być gluten.
Co zalecają eksperci ?
Żeby w pierwszym kroku zrobić diagnostykę celiakii i alergii na gluten ( testy skórne lub testy z surowicy krwi w klasie IgE). Po wykluczeniu celiakii i alergii należy zrobić testy w kierunku NCGS. Jak piszą autorzy – „ nie można jednak wykluczyć, że u części chorych na chorobę Hashimoto może współwystępować nieceliakalna nadwrażliwość na gluten, co może uzasadniać wprowadzenie u nich diety bezglutenowej”.
Jak to zrobić w praktyce? Hmmm to trudne, pozostaje diagnostyka przeciwciał przeciw gliadynie w klasie IgG, ale czułość tego testu jest niezadowalająca. I autorzy wytycznych, tego testu nie rekomendują. Czyli – wracamy do punktu wyjścia bo z powodu trudności diagnostycznych część osób nie uzyska potwierdzenia, że powinna wykluczyć gluten z diety.
Dlaczego nie powinno się wykluczać glutenu u każdej osoby?
Nadal brak jest wiarygodnych dowodów i badań na odpowiednio dużych grupach chorych z Hashimoto, że dieta bg przynosi U KAŻDEJ osoby korzyści zarówno wtedy gdy jest prowadzona jako element terapii czy jako dieta która ma zapobiegać rozwojowi Hashimoto.
Wiadomo natomiast ze dieta bg jest dietą bardzo często niedoborową w błonnik, żelazo, cynk i witaminy np./ B12. Ze jest droga i niestety mnóstwo gotowych produktów bg jest SMIECIOWYCH wysoko przetworzonych . Dlatego dieta bg oparta o wysoko przetworzoną żywność ma tak samo niekorzystny wpływ na jak każda inna dieta śmieciowa. Ostatnio podnosi się także rolę arsenu ( w ryżu i jego przetworach) który może zwiększać ryzyko nowotworów (piersi) . A krążki ryżowe są ulubioną przekąska na diecie bg.
Reasumując:
1. dieta bezglutenowa jest rekomendowana wyłącznie dla osób z współistniejącą celiaką
2. przed zastosowaniem diety bg należy zrobić testy w kierunku celiakii
3. u tych chorych u których współwystępuje nieceliakalna nadwrażliwość na gluten wprowadzenie diety bg można uznać za uzasadnione
literatura:
Catassi C. et al. Diagnosis of Non-Celiac Gluten Sensitivity (NCGS): The Salerno Experts’ Criteria. Nutrients. 2015 Jun 18;7(6):4966-77. doi: 10.3390/nu7064966.
Nutrition; Reviews 2018, 75 (12) 1046-1058.
#glutenfree # Hashimoto #dietawhashimoto #jak whashiomoto