Do wpisu zainspirowała mnie informacja od mojego podopiecznego, który przesłał zdjęcie swojej skóry w parę godzin po zjedzeniu naleśników z pszennej mąki. Niestety, cena jaką chorzy na celiakię (czy niecelikalną wrażliwość na gluten) płacą za  zjedzenie czegoś z glutenem jest wysoka.  Dlatego wiele osób z niecierpliwością wypatruje skutecznej terapii farmakologicznej, która pomoże  radzić sobie z chorobą. Jakie są szanse na terapię  w najbliższym czasie? Popatrzmy  nad czym się obecnie pracuje:

  1. tworzenie genetycznie zmodyfikowanego glutenu.  Prowadzone są bardzo intensywne prace nad stworzeniem genetycznie modyfikowanego glutenu, który nie będzie powodował zmniejszenie odpowiedzi limfocytów  T . Manipulacja genetyczna polega głównie na zamianie  glutaminy  (jednego z aminokwasów w łańcuchu białka glutenu) innym aminokwasem –  metylowaną lizyną. Wstępnie wykazano że taki gluten  zmniejsza istotnie odpowiedź zapalną limfocytów T.
  2.  zastosowanie inhibitorów zonuliny. Zonulina to jedno z białek markerowych rozszczelnienia jelit (syndromu cieknącego jelita). Wydzielanie zonuliny jest pobudzane przez trawiony gluten (deaminowaną gliadynę).  Prowadzone są badania nad lekiem będącym  inhibitorem wydzielania zonuliny.  Jego działanie będzie polegało na osłabieniu przecieku jelitowego, co powinno prowadzić do zmniejszenia siły odpowiedzi immunologicznej.  Substancją czynną leku (AT -1001) jest octan larazotidu.  Jest już skończony I etap klinicznej analizy leku . Wyniki są obiecujące i warte szerszego opisu (co pewnie uczynię w kolejnym wpisie)
  3. zastosowanie szczepionki  celowanej w zmianę odpowiedzi limficytów T . Opublikowane wyniki potwierdzają możliwe zastosowanie tego typu terapii u osób z celiakią będących nosicielami  haplotypu HLA DQ2 (około  90% chorych ma ten haplotyp). Badania prowadzi australijska firma Nexpep. Pomysł na szczepionkę jest dosyć prosty. Zidentyfikowano  3 białka  zbóż  mających  silne właściwości immunizujące (dające odpowiedź immunologiczną ). Są nimi gliadyna (głownie z pszenicy) , hordeina (żyto ), sekalina (jęczmień). Kombinacja szczepionki składającej się  z tych trzech białek przechodzi właśnie badania kliniczne. Oczywiście szczepienia mają swoich gorących zwolenników i przeciwników, a  sama szczepionka póki co nie spełnia raczej swojej  funkcji. U pacjentów dostających wysokie dawki immunizujących białek zaobserwowano przykre  skutki uboczne – masywne wymioty biegunki. Pomimo tego szczepionka jest testowana w Nowej Zelandii i prawdopodobnie jeśli wejdzie do produkcji to właśnie w tej części Świata.
  4.  modulowanie odpowiedzi immunologicznej chorego przez stosowanie probiotyków i pasożytów (nicieni). To zdecydowanie bardziej zbliżony do natury sposób na leczenie celiakii. Niestety wyniki badań z zastosowaniem nicieni nie przyniosły imponujących rezultatów. Kiedy chorym  podano szczepionkę z żywymi larwami nicienia (Necator americanus ) nie zaobserwowano żadnych istotnych różnic w odpowiedzi na późniejszą prowokację glutenem. Jedyna pozytywna różnica, która była obserwowana u zakażonych nicieniem  obejmowała  niewielką  redukcję wytwarzania prozapalnych cytokin IL-17A, INF-γ.

Zdecydowanie lepszy wynik dało podanie dwóch szczepów probiotyków (Lactobacillus fermentum I Bifidobacterium lactis) . Badania prowadzono w hodowli komórkowej komórek epietelium (komórek uzyskanych z jelita cienkiego) i wykazano, że zastosowanie probiotyków   zdecydowanie osłabiło destrukcyjne działanie glutenu.

inne fascynujące metody poznacie Państwo jutro lub gdy nie macie Państwo ochoty poczekać odsyłam do  lektury:

Prz Gastroenterol 2015; 10 (1): 12–17

Gastroenterology 2007; 133: 780-9.

Gastroenterology 2007; 133: 780-9.

Peptides 2012; 35: 86-94.

Am J Gastroenterol 2012; 107: 1554-62.

Aliment Pharmacol Ther 2013; 37: 252-62.

Gastroenterology 2011; 140: S437-8.

PLoS One 2011; 6:e17366.

Clin Exp Immunol2008; 152: 552-8.

autyzm chudnięcie depresja epigenom epigenetyka dieta dydpepsja foliany FTO genetyka genom gluten indywidualizacja jelita kwas foliowy mikroflora  MTHFR neurodegeneracyjne nowotwory nutrigenetyka  nutrigenomika odchudzanie  rak  SIBO sportowiec żywienie